15 maj Czym jest partycypacja?
Mianem partycypacji publicznej określa się proces angażowania obywateli i organizacji obywatelskich, takich jak stowarzyszenia czy fundacje w życie publiczne, na różnych poziomach – kraju, regionu, miasta lub najbliższego sąsiedztwa.
Jeszcze do niedawna urzędnicy decydowali o całokształcie polityki publicznej, przyzwyczajeni do „monopolu na władzę”. Jednak w ostatnich latach można zaobserwować nasilający się „głód uczestnictwa” obywateli w procesy podejmowania decyzji publicznych, zwłaszcza na poziomie lokalnym.
Zróżnicowany stopień zaangażowania obywateli w życie publiczne można przedstawić za pomocą tzw. „drabiny partycypacji”, której uproszczony model został zamieszczony poniżej.
Informowanie
Pierwszy szczebel charakteryzuje się dużą asymetrią w relacji „władza lokalna – członkowie społeczności”. Urzędnicy samodzielnie podejmują decyzje i wprowadzają je w życie, a obywatel jest jedynie biernym odbiorcą.
Pierwszeństwo stanowiska władz publicznych może być realizowane w dwóch wariantach:
- władze jedynie informują obywateli o podjętych działaniach,
- władze informują o podjętych decyzjach oraz dodatkowo je tłumaczą.
Konsultacje
Na tym szczeblu wciąż charakterystyczna jest wspomniana wcześniej asymetria. Co prawda udział obywateli jest większy, ponieważ władza daje im możliwość wypowiedzenia się na temat planowanych działań. Ich głosy są rozważane, jednak nie ma gwarancji, że zostaną wzięte pod uwagę przy realizacji. Tak jak w poprzednim przypadku, można wyróżnić dwa warianty tego modelu:
- władze publiczne przyjmują opinie i sugestie formułowane przez mieszkańców,
- władze publiczne inicjują konsultacje społeczne na wybrany temat.
Partycypacja
O realnej partycypacji możemy mówić, gdy obywatel traktowany jest jako równorzędny partner do rozmów. W praktyce oznacza to, że władze przed podjęciem decyzji i działań inicjują współpracę z mieszkańcami i wraz z nimi tworzą wspólne plany, na drodze negocjacji.
Partnerstwo nie jest najwyższym szczeblem drabiny partycypacji, wyżej znajdują się modele, w których również pojawia się asymetria, jednak decydującą rolę odgrywa obywatel.
Dowiedz się więcej:
http://partycypacjaobywatelska.pl/
http://teoriaarchitektury.blogspot.com/2011/02/sherry-r-arnstein-drabina-spoecznej.html
http://www.ekonomiaspoleczna.pl/x/655563?doc_id=953454&projekt=613880